Otrzymaliśmy nagrodę w konkursie Modernizacja Roku. To była 29. edycja imprezy na który zgłoszono 535 rozmaitych realizacji w wielu kategoriach od rewitalizacji zabytków po budowę przedszkola. Wręczenie nagród odbyło się 10 bm na Zamku Królewskim w Warszawie. W kategorii „Obiekty drogowo-mostowe” bezkonkurencyjną okazała się nasza inwestycja – przebudowa DW 948. Droga została zmodernizowana na odcinku od skrzyżowania z DK 52 w Kobiernicach do skrzyżowania z DW 946 w Żywcu.
Jury konkursu, w którego skład wchodzą przedstawiciele politechnik, wyższych uczelni, ministerstw, urzędów marszałkowskich, izb oraz instytucji branżowych, a także eksperci z dziedziny architektury, budownictwa i ochrony zabytków doceniło przede wszystkim:
- Jakość wykorzystanych rozwiązań drogowych i inżynieryjnych, mostowych i przepustowych. Jury wyróżnia inwestycje, w których zastosowano technologię zapewniającą trwałość, bezpieczeństwo i odporność na warunki geologiczne i hydrologiczne.
- Funkcjonalność drogi – m.in. poprawę przepustowości, dostosowanie infrastruktury drogowej do natężenia ruchu i warunków terenowych.
- Bezpieczeństwo – szczególnie w odcinkach zagrożonych osuwiskami czy podmywaniem, wymagających prac geotechnicznych i umocnień brzegów.
- Znaczenie regionalne – DW 948 pełni ważne funkcje komunikacyjne w Beskidach, łączący miejscowości nad zbiornikami wodnymi; ma wpływ na komunikację lokalną, turystykę i więzi społeczne.
- Innowacyjność i złożoność techniczną – inwestycja wymagała prac przy umacnianiu skarp i krawędzi drogi nad zbiornikami, stabilizację licznych osuwisk, konieczność przebudowy mostów i przepustów.
Skala zadań
Uznanie zyskała także skala przedsięwzięcia. Przebudowa obejmowała odcinek o długości 17,4 km, od Kobiernic do Żywca. Znacząca była ilość robót inżynieryjnych i stopień komplikacji wynikający z warunków terenowych.
Przypomnijmy, że w ramach przedsięwzięcia przebudowano jezdnię, skrzyżowania, chodniki, zatoki autobusowe, zjazdy i oświetlenie. Prace obejmowały też wymianę konstrukcji nawierzchni z dostosowaniem nośności do nacisku osi 115 kN, budowę nowego odwodnienia i kanałów technologicznych. Roboty podzielono na dwa etapy; część I liczyła 4,5 km, część II – 12,9 km.
Prace nad skarpami i obiektami mostowymi stanowiły główny element inżynieryjny projektu. Przebudowano 9 obiektów mostowych i 48 przepustów. Ze względu na występowanie ruchów zboczy z fliszu karpackiego projekt wymagał zastosowania systemów drenarskich, kotew gruntowych i pali fundamentowych wprowadzonych w skałę. W miejscach narażonych na podmycie zastosowano materace gabionowe, umocnienia dna rowów i palisady betonowe.
Kilometry żelbetowych pali
Do tych prac użyto żelbetowych pali o średnicy 50 i 60 cm o łącznej długości prawie 9,8 km! Prócz tego także 579 m sześc. żelbetonowych oczepów, kotew gruntowych o łącznej długości niemal 5 km i gwoździ gruntowych o łącznej długości prawie 3 km.
Mapa osuwisk w rejonie przebudowanego odcinka DW 948
Stare konstrukcje mostowe wymieniono na konstrukcje żelbetowe o zwiększonej nośności i szerszej szerokości jezdni; wykonano nowe przyczółki i umocnienia brzegowe; tam, gdzie konieczne było poszerzenie korony drogi między Potokiem Żarnówka Mała a Potokiem Żarnówka Wielka, zaprojektowano żelbetowe konstrukcje oporowe oparte na systemach palowych osadzonych w litej skale lub na konstrukcjach gabionowych. W projekcie przewidziano też elementy ograniczające erozję i zabezpieczające przyczółki.
Jak powiedział Zbigniew Tabor, dyrektor ZDW w Katowicach: „Konieczne było wykonanie drenów stokowych, pozwalających na ujęcie infiltrujących wód opadowych napierających na korpus drogowy od strony zbocza, umocnienie skarp poprzez wykonanie pali żelbetowych i kotew gruntowych, umocnienie skarp rowu materacami gabionowymi z umocnieniem dna rowu korytkiem, wykonanie palisad betonowych, umocnienie skarp narzutem z kamienia układanym na warstwie betonu cementowego.
Z uwagi na potrzebę poszerzenia korony drogi pomiędzy mostami nad Potokiem Żarnówka Mała a Potokiem Żarnówka Wielka zaprojektowano żelbetową konstrukcję oporową opartą na układach palowych wprowadzonych w skałę twardą bądź na bazie konstrukcji gabionowych.”
Wybudowano nowy system odwodnienia drogi. Prace obejmowały wymianę rur i konstrukcji przepustowych, powiększenie przekrojów hydraulicznych, wzmocnienie przyczółków oraz zabezpieczenia przeciwerozyjne w sąsiedztwie koryt. Celem było ograniczenie ryzyka podmycia korpusu drogi i poprawa odpływu wód opadowych i roztopowych.
Dziesiątki osuwisk
Skalę zagrożeń geotechnicznych obrazuje zapis w dokumentacji wykonawcy: „w toku prac zidentyfikowano 42 obszary osuwiskowe; w ramach kontraktu wykonano zabezpieczenia dla 9 osuwisk najbardziej zagrażających drodze. Realizacja tych robót wymagała drenów stokowych, gwoździowania, drenażu wgłębnego, siatek zabezpieczających i rekultywacji powierzchni skarp.”
Projekt zabezpieczenia palami i kotwami osuwiska na DW 948
Przypomnijmy także, że zakres przebudowy drogi objął m.in.:
– ujednolicenie szerokości jezdni, poboczy, całkowitą wymianę istniejącej konstrukcji nawierzchni. Nowa konstrukcja przystosowana będzie do nacisku osi do 11,5 tony,
– przebudowę i korektę geometrii istniejących skrzyżowań,
– przebudowę i budowę chodników,
– przebudowę istniejących zjazdów indywidualnych i publicznych,
– budowę miejsca przeznaczonego do kontroli pojazdów,
– budowę zatok autobusowych,
– zastosowanie elementów bezpieczeństwa ruchu i uspokojenia ruchu,
– przebudowę i remont dziewięciu obiektów mostowych,
– budowę infrastruktury technicznej dla obsługi projektowanego obiektu (m.in.. kanalizacji deszczowej, oświetlenia, urządzeń ochrony środowiska i bezpieczeństwa ruchu),
– wykonanie elementów odwodnienia pasa drogowego,
– zabezpieczenie i przebudowę wszystkich elementów infrastruktury technicznej w pasie drogowym, w tym urządzenia melioracji,
– budowę kanałów technologicznych,
– budowa konstrukcji oporowych oraz przebudowę i remont czterdziestu trzech przepustów.
Znaczenie drogi
Grzegorz Boski, wicemarszałek województwa śląskiego tak określił znaczenie przebudowy DW 948: „To ważny odcinek, nie tylko dla lokalnej społeczności, ale także dla turystów, którzy niezależnie od pory roku bardzo chętnie odwiedzają te rejony naszego regionu. Nowoczesna infrastruktura drogowa to ponadto klucz do rozwoju gospodarczego”.
Efektem przebudowy DW 948 na wspomnianym odcinku jest:
• poprawa bezpieczeństwa użytkowników drogi,
• poprawa komfortu użytkowania drogi poprzez wykonanie nowej konstrukcji jezdni oraz zastosowanie tzw. cichej nawierzchni (mieszanka BBTM),
• poprawa odwodnienia drogi poprzez wykonanie odwodnienia powierzchniowego i budowę kanalizacji deszczowej,
• poprawa warunków widoczności poprzez zastosowanie energooszczędnych systemów oświetlenia drogowego.
Warto dodać, że wszystkie przebudowywane i budowane drogi wojewódzkie w Śląskiem, w tym DW 948 są dostosowane do maksymalnego nacisku osi 11,5 tony. Zarząd Dróg Wojewódzkich w Katowicach stosuje przy tym najnowsze rozwiązania techniczne. Konstrukcja drogi została wykonana z wykorzystaniem najnowszych dostępnych na świecie technologii. Wszystkie warstwy bitumiczne zostały wykonane z asfaltów wysokomodyfikowanych. Przewidywana trwałość dróg przebudowywanych i budowanych przez ZDW w Katowicach wynosi aż 50 lat. Oznacza to, że w tym czasie nie będzie konieczności ich gruntownej przebudowy.
Łączny koszt inwestycji, wraz z dokumentacją projektową, nadzorem autorskim i usługą konsultanta wyniósł 278,9 mln złotych.
Film prezentujący inwestycję zrealizowany przez wykonawcę, firmę Strabag Infrastruktura Południe Sp. z o.o.